Yapay Zekâ (AI) Kullanım Politikası

Effect Publishing Agency, üretken yapay zekâ teknolojilerinin bilimsel yayıncılıkta giderek daha fazla kullanılmaya başlaması nedeniyle, bu araçların etik, şeffaf ve sorumlu kullanımını düzenleyen kurumsal bir politika benimsemiştir. Bu politika; yazarları, hakemleri ve editörleri kapsar ve COPE, ICMJE, WAME gibi uluslararası etik kuruluşların ilkeleriyle uyumludur.

AI Teknolojilerinin Kapsamı ve Olası Riskler

Büyük dil modelleri, metin ve görsel üreticiler, kod yazma platformları ve diğer yapay zekâ araçları; araştırma metinlerinin geliştirilmesinde, görsel tasarımlarda, kod analizlerinde ve veri yorumlamalarında kullanılabilir. Ancak bu araçların kontrolsüz veya beyan edilmemiş kullanımı:

• Olası içerik hatalarına,

• Uydurma alıntılara ve kaynaklara,

• İntihal riskine,

• Metodolojik tutarsızlıklara,

• Araştırma bütünlüğünün zedelenmesine

neden olabilir. Bu nedenle AI kullanımı mutlaka sorumlu bir çerçevede yönetilmelidir.

Yazarlar İçin İlkeler

Yazarlar, bir AI aracından yararlandıklarında bunu şeffaf biçimde beyan etmekle yükümlüdür. Kullanım beyanı:

• Kapak mektubunda,

• Makale içinde (ör. Yöntem veya Teşekkür bölümünde)

yer almalıdır. Kullanılan aracın adı, hangi amaçla kullanıldığı ve çıktının nasıl doğrulandığı açıkça belirtilmelidir.

Yapay zekâ araçları yazar olarak gösterilemez ve üretilen içerikten sorumlu tutulamaz. İçeriğin:

• Bilimsel doğruluğu,

• Özgünlüğü,

• Etik uygunluğu,

tamamen yazarlara aittir. Yazarlar, AI ile oluşturulan metinlerin doğruluğunu kontrol etmeli, kaynakları teyit etmeli ve intihale yol açabilecek unsurları ortadan kaldırmalıdır.

Metodolojik dayanağı olmayan sentetik veri üretimi, sahte görsel oluşturma veya araştırma gerçekliğini çarpıtacak AI kullanımı etik ihlal olarak değerlendirilir ve yayımlanamaz.

Hakemler İçin İlkeler

Hakemler, değerlendirmeye gönderilen makalelerin gizliliğini korumalıdır. Makale içeriği veya herhangi bir bölümünün üçüncü taraf AI platformlarına yüklenmesi kesin olarak yasaktır.

Hakemler yalnızca:

• Kendi değerlendirme metinlerinin dilsel sadeleştirilmesi,

• Gerektiğinde çeviri desteği

gibi sınırlı amaçlar için AI araçlarından yararlanabilir. Bu durumda kullanılan araç açıkça belirtilmelidir.

Hakem, bir makalede uygunsuz veya beyan edilmemiş AI kullanımı şüphesi fark ederse editöryal ofisi bilgilendirmelidir.

Editörler İçin İlkeler

Editörler, makaleler ve hakem raporları dahil tüm editöryal belgelerin gizliliğini korur. Bu belgelerin tamamı AI platformlarına yüklenemez ve dış ortamda işlenemez.

Editörler, yalnızca bilimsel bütünlüğü riske atmayan işlemler—örneğin hakem adaylarının belirlenmesi—için sınırlı ölçüde AI desteği alabilir. Editöryal değerlendirme ve karar süreçleri tamamen insan muhakemesine dayanır.

AI’nin uygunsuz veya etik dışı biçimde kullanıldığına dair bir şüphe oluştuğunda editörler gerekli incelemeyi başlatmakla sorumludur.

Kurumsal Taahhüdümüz

Effect Publishing Agency, teknolojik gelişmeleri etik yayıncılık ilkeleriyle uyum içinde izlemeyi ve AI kullanımına ilişkin bu politika çerçevesini düzenli olarak güncellemeyi taahhüt eder. Amacımız, yapay zekâ araçlarından doğan fırsatları sorumlu biçimde kullanırken bilimsel bütünlüğü, şeffaflığı ve güvenilirliği korumaktır.